bbq

bbq: 10 praktische tips & nuttige informatie

Plaats van de barbecue

Barbecueën is voor veel mensen (en vooral mannen) een populaire manier om eten te bereiden. Het staat garant voor een gezellig samenzijn. De smaak van het vlees, vis en groente is anders als het van de barbecue komt. Rook en schroeilucht dragen bij aan de bijzondere smaak. Er is niks mis met barbecueën: het is gezond (mits je de sauzen achterwege laat) en het is vooral gezellig. Om het barbecueën veilig te houden, is het raadzaam een goede plek voor de barbecue te bepalen. (Meer tips over veiligheid in tip 2)

Een barbecue geeft veel hitte af. Plaats hem daarom niet te dicht bij het huis en al helemaal niet tegen struiken of planten aan. Meer controle over de hitte en de rook krijg je wanneer je de barbecue beschut tegen de wind zet. Belangrijk is dat hij stevig staat, op een vlakke ondergrond. Bedenk dat vonken en brandend as, of vet op de vloer kunnen vallen. Je kunt de vloer eventueel beschermen door een grote metalen plaat onder de barbecue te leggen. Gebruik de barbecue alleen in de open lucht en niet binnenshuis (in de garage) of onder een afdakje, prieel, of een boom met laaghangende takken.

Prettig is het als er naast de barbecue een tafel gezet kan worden, zodat er ruimte is voor het neerleggen van barbecuegereedschap, en de schalen waar het vlees makkelijk uit gehaald kan worden. Zet er een teiltje water bij zodat je tussendoor je handen kunt wassen.

Barbecue-accessoires

De culinaire barbecuemeester gebruikt tegenwoordig veel accessoires die het grillen anders maakt dan hoe men het vroeger deed: met grillvork en vleestang. Veel barbecuetoebehoren maken het roosteren boven het open vuur veiliger, makkelijker en leuker. Je hebt onderstaande toebehoren niet direct nodig, maar het is leuk om het assortiment stukje bij beetje uit te breiden.

Emmers

Koop in ieder geval een paar grote plastic afsluitbare vuilnisemmers om houtskool, snippers en barbecuegereedschappen in te bewaren. Zorg voor een emmer die je kunt vullen met zand. Je kunt het zand gebruiken voor het blussen van vet op de grond.

Borstels

Als je meteen een goede borstel koopt voor het reinigen van het rooster, zul je veel plezier van het gemak daarvan gaan ondervinden. Een goede borstel heeft een lang en stevig handvat. De borstelkop moet breed zijn. De kop moet aan de bovenkant voorzien zijn van een schraper. Hiermee verwijder je aangebrande en vastgekoekte resten. Speciale v- vormige staalborstels zijn geschikt voor het reinigen van de afzonderlijke spijlen van een rooster.

Kwastjes

Met kwastjes kun je olie aanbrengen op het vlees. Neem kwastjes met lange stelen, zodat je makkelijk bij al het vlees kunt komen. Je kunt een kwastje maken van kruiden voor een lekkere smaak. Rozemarijn is hiervoor zeer geschikt.

Druipbakjes en grillmandjes

De aluminium druipbakjes zijn zeer geschikt om onder het rooster te zetten om vet op te vangen. Je kunt ze ook gebruiken om gerechten warm te houden aan de rand van de grill. Grillmandjes maken het keren van gerechten een stuk eenvoudiger. Er zijn verschillende soorten grillmandjes verkrijgbaar, bijvoorbeeld voor het grillen van vis of groenten.

Spiesen

Barbecuespiesen zijn er in verschillende vormen en maten. De vorm en de maat hangen af van het soort voedsel dat je wilt barbecueën. Naast metalen spiesen zijn er ook bamboespiesen, dubbele spiesen, platte spiesen en gebogen spiesen.

Spanen

Een spaan is een handig voorwerp om hamburgers of vis om te draaien.

Tangen

Met een tang kun je de gerechten pakken en omdraaien. Neem een tang met een lang handvat ter bescherming tegen de hitte. Een houten handvat zorgt voor een goede grip en isoleert. Een goede tang is een essentieel gereedschap bij de barbecue.

Terrasbeschermer

Een terrasbeschermer is vuurvast. Het beschermt de tuin, patio en terras tegen de hitte en druipend vet van de barbecue. Je plaatst hem daarom onder de barbecue.

Barbecuetechnieken

Je kunt voedsel op verschillende manieren bereiden op de barbecue. Grillen, barbecueën, roken en poffen zijn verschillende technieken om vlees te garen op open vuur.

Grillen

Voedsel bereiden dat direct boven gloeiende kolen of vuur wordt gelegd om te garen, noemt men grillen. Vaklui noemen deze manier van vlees bereiden ‘direct grillen’. Je kunt het vlees op de directe grillmanier maken op een barbecue met een diepe vuurpot. Het rooster hangt dan hoog boven de kolen. Het is geschikt voor de grotere stukken vlees. De vakman noemt deze manier van grillen ‘aangepast direct grillen’. ‘Indirect grillen’ houdt in dat het vlees op een rooster wordt bereid op een barbecue waaronder op twee delen vuur is gemaakt. Het voedsel ligt hierbij op het deel zonder vuur. Je krijgt met deze techniek het effect van een oven.

Barbecueën

Het traditionele barbecueën is een techniek waarbij het vlees wordt bereid op de manier van ‘indirect grillen’. Het vlees wordt gegaard bij lage temperaturen. Er wordt gebruik gemaakt van veel houtrook om het vlees de speciale rooksmaak te geven.

Roken

Roken is een barbecuetechniek dat wordt gedaan in een liggend vat of in een stomer. Je kunt heet roken en koud roken. Bij koud roken ligt het voedsel ver weg van het vuur en wordt op die manier bereid zoals men dat doet met bijvoorbeeld zalm. Heet roken doe je boven of direct bij het vuur.

Poffen

Poffen is een bereidingstechniek waarbij je het voedsel tussen de kolen laat garen. Meestal worden hiervoor aardappelen gebruikt.

Grillen of poffen in bladeren of aluminiumfolie

Een bijzondere techniek voor bereiding van voedsel op de barbecue is de ingrediënten in te pakken in bladeren of aluminium. Je kunt het voedsel bereiden op het rooster (grillen) of tussen de kooltjes (poffen).

Hygiëne

Het is lastig om het rooster blinkend schoon te houden tenzij je zin hebt in een tijdrovende bezigheid waarbij je het rooster glanzend schuurt met zeepschuursponsjes. Je vlees komt echter direct in contact met het rooster. Daarom zul je het rooster in ieder geval toch redelijk schoon moeten houden. Het schoonmaken gaat minder moeizaam als je het rooster eerst opwarmt. Je kunt dan met een droge, stevige staalborstel het rooster schoon borstelen. Daarna kun je het vlees er op leggen. Door de hitte in combinatie met het borstelen, zullen aangekoekte restjes sneller loslaten.

Bovendien steriliseert de warmte het rooster. Na het barbecueën maak je het rooster nog eens schoon. Zolang de barbecue nog op temperatuur is, kun je wederom het rooster schoon maken met een staalborstel. Als de kooltjes op zijn gebrand en je kunt geen gebruik maken van de hitte, haal je het rooster er af en spoel je hem af met water. Borstel hem vervolgens met de staalborstel en droog het rooster met keukenpapier af. Dit laatste is om roesten te voorkomen.

Voor het onderhoud van de barbecue op lange termijn zijn er diverse speciale schoonmaakmiddelen te koop om bij voorbeeld roetplekken aan te pakken. Maak een barbecue aan het begin van het barbecueseizoen eerst helemaal schoon en doe dat ook als het seizoen geëindigd is.

Om voedselvergiftiging te voorkomen is het belangrijk dat alle gebruiksvoorwerpen zoals tangen en schalen goed schoon zijn. Houd het rauwe vlees goed gescheiden van het bereide vlees. Haal het vlees voor de bereiding op het laatste moment uit de koelkast en zet het niet in de zon. Houd het vlees bedekt onder folie.

De perfecte barbecue

Een goede planning zorgt voor een succesvolle barbecue. Je moet er in de eerste plaats voor zorgen dat je de kooltjes op tijd aansteekt om ze op de juiste temperatuur te krijgen, voordat je er het vlees op legt.

Stap 1: Zorg voor een schone barbecue

Aan het begin van het seizoen kun je de barbecue eens goed inspecteren. Maak de barbecue schoon met speciale schoonmaakspullen. Ga na of er geen defecten in de barbecue voorkomen. Heb je al gebarbecued, controleer dan of het rooster schoon genoeg is of dat hij extra schoongemaakt moet worden.

Stap 2: Zorg dat het vlees klaar is

Sommige vleeswaren moeten een nacht van tevoren in de marinade. Misschien moet er vlees uit de vriezer gehaald worden. Bedenk minstens een dag voor de barbecue of alles gereed is. Zorg voor genoeg houtskool of vul de voorraad aan. Vul bij een gasbarbecue de propaantank en regel een reservetank.

Stap 3: Voorbereidingen

De ochtend en middag voor de barbecue kun je tijd maken voor het bereiden van de sauzen en het klaar leggen van de stukken vlees op schalen. Salades maak je het laatst, zodat de sla knapperig blijft. Zet bier, wijn en frisdrank koud. Dek een uur voordat het barbecuefeest begint de tafel met borden, glazen en bestek.

Stap 4: Barbecue aansteken

Steek de barbecue ruim op tijd aan, zodat de gasten niet onnodig lang moeten wachten op het eten. Zo voorkom je ook dat de gasten eerst worden uitgerookt.

Stap 5: Tijdens het barbecueën

Bereid eerst de gerechten die je goed kunt bewaren (bijvoorbeeld groenten en krabbetjes). Leg stukken vlees die direct moeten worden gegeten (zoals biefstuk en hamburgers) op de barbecue als de gasten zijn gearriveerd.

Stap 6: Na het barbecueën

Als je klaar bent met het roosteren, kun je de kooltjes nog even hoog opstoken om het rooster met een staalborstel schoon te borstelen.

Stap 7: Einde barbecueseizoen

Zorg ervoor dat de barbecue schoon wordt weggezet. Gebruik hiervoor speciale reinigingsmiddelen. Vet delen die kunnen gaan roesten in. Maak de tank van een gasbarbecue los. Dek de barbecue eventueel af met een speciale hoes.

Soorten barbecues

Barbecues zijn er in vele soorten en afmetingen. Het is daarom verstandig van te voren te bedenken welke barbecue het meeste tegemoet komt aan je kookgewoonten. Barbecue je het liefst voor grote groepen of deel je het culinair gegrilde vlees het liefst alleen met je partner? Bedenk ook of je traditioneel wilt barbecueën of juist wilt experimenteren met de nieuwste snufjes op barbecuegebied. Aan de hand van bovengenoemde overwegingen kun je op zoek gaan naar de juiste barbecue.

Barbecues op houtskool

De meeste mensen kiezen voor een barbecue die verhit wordt op houtskool. Omdat houtskool heter wordt dan gas, krijgt het vlees een lekkerdere grillsmaak. Je kunt aan de houtskool kruiden toevoegen, waardoor een betere rooksmaak wordt verkregen. Een houtskoolbarbecue is doorgaans goedkoper dan een gasbarbecue. Barbecueën op houtskool vergt echter meer van de kok. De kooltjes moeten constant in de gaten worden gehouden en het is lastig de temperatuur te regelen.

Barbecues op gas

De gasbarbecue is een alternatief voor de houtskoolbarbecue. De meeste gasbarbecues kun je door een druk op de knop aanzetten. Je kunt de temperatuur eenvoudig regelen. Het lijkt wat op het koken op een gasfornuis. Op een volle gastank kun je ongeveer 12 tot 18 uur ongestoord grillen.

Elektrische barbecues

Elektrische barbecues kunnen dezelfde hitte bereiken als een gasbarbecue. Ze zijn er in vele afmetingen. Zo zijn de kleine compacte elektrische barbecues erg geschikt voor een kleine grillparty op het balkon. Dat is bijvoorbeeld erg handig als je in een flat woont. Een elektrische barbecue is geschikt voor het bereiden van dunnen of kleine stukken vlees, vis en groenten. De barbecue moet altijd eerst voorverwarmd worden voordat je het vlees er op legt.

Draaispit

Een draaispit is een attribuut dat vooral bedoeld is voor het roosteren van vogels, zoals kip en kalkoen. Ook rond gebraad, zoals lamsbout of varkensrib zijn zeer geschikt voor bereiding met het draaispit. Voor ronde barbecues bestaan er speciale opzetstukken die je kunt gebruiken.

Smokers

Een smoker is een barbecue waarbij het vlees gegaard wordt in een ‘rookkamer’. Er zijn smokers die een speciale waterbak hebben (de watersmoker). Deze bak kun je vullen met water, bier, wijn of andere sappen, waardoor het vlees mals en sappig blijft. Er zijn smokers die op houtskool werken, maar tegenwoordig zie je veel meer elektrische soorten op de markt verschijnen.

Starters en brandstof

Er zijn verschillende manieren om een vuur aan te steken. Vloeibare starters worden op het houtskool gesprenkeld en aangestoken met een lucifer. Een houtskoolstarter kan worden aangestoken met een butagasaansteker. Een houtskoolstarter vul je met een krantenprop onderin en houtskool bovenin. De krantenprop steek je aan. Binnen 15 tot 25 minuten heb je dan gelijkmatig hete kooltjes. Je kunt gebruik maken van aanmaakblokjes van paraffine. Deze steek je aan met een lucifer. Je hebt slechts 1 tot 2 blokjes nodig in een houtskoolstarter. Er zijn ook aanmaakblokjes van zaagsel verkrijgbaar.

\Houtskool is in verschillende vormen verkrijgbaar. Houtskoolbriketten worden door de meeste mensen gebruikt voor de barbecue. Ze zijn overal verkrijgbaar. Houtskoolbrokken worden gemaakt van blokken hout die gebrand zijn in een oven en dan in stukken gebroken. Hardhout is tevens prima geschikt om te gebruiken als brandstof.

Houtkorrels worden gebruikt om mee te roken. Er zijn diverse smaken verkrijgbaar. Houtkorrels doe je in een rookkussen dat je op het vuur legt. Houtsnippers kun je, nadat je ze een uur in koud water hebt geweekt, in een daartoe geschikt aluminiumbakje leggen. Sommige houtsnippers worden in blik (in verschillende aromaÂ’s) verkocht. Je kunt het opengemaakte blikje direct op het vuur plaatsen.

Gedroogde kruiden als salieblaadjes en basilicumtakjes doen het ook prima als rookmateriaal op de barbecue. Ze geven een geurige rooksmaak af. Gooi ook eens wat gedroogde vruchtenschillen op het vuur. Ananasschillen geven een heerlijke smaak aan vis en kip.

Temperatuur beheersen

Als je houtskool in een houtskoolstarter aansteekt, duurt het 15 tot 20 minuten voordat het oranjegloeiend brandt. Nadat je de kooltjes over de barbecue hebt verspreid, duurt het nog 5 minuten voordat zich een laag as vormt. Vanaf dat moment neemt de hitte van de kooltjes ieder uur af. Ze worden ieder uur 25 tot 55 graden kouder.

Om gebruik te maken van zo heet mogelijk vuur, zul je het vlees direct nadat de laag as is ontstaan op het rooster moeten leggen.  Een dikke laag kooltjes blijft heter. Je kunt een deel van de kooltjes op een stapel laten branden, ernaast een dunne laag kooltjes en daarnaast een deel van de barbecue vrijhouden. Zo kun je het voedsel over het rooster schuiven naar de hete zone, de matige of de koele. De hete zone is om het vlees dicht te schroeien, de matige is om het vlees te garen en de koele zone houdt het voedsel warm.

Je kunt gebruik maken van de hoogte van het rooster. Hoe dichter het rooster bij de kooltjes ligt, hoe heter en sneller het vlees wordt bereid. Je kunt bij veel barbecues de temperatuur beheersen door de luchtgaten boven en onder in de barbecue te openen of te sluiten. Zuurstof zal de kooltjes sneller doen branden.

Een gasbarbecue is voorzien van een thermostaat. Indien de gasbarbecue drie of vier branders heeft, kun je één brander hoog zetten en de andere matig en één laag om een hete, matige en koele zone te creëren. Veel gasbarbecues (met name de goedkopere) worden niet heet genoeg om het vlees goed dicht te laten schroeien. Laat in dat geval de brander op de hoogste stand 5 tot 10 minuten langer branden dan de door de fabrikant aanbevolen periode.

Bereid dunne stukken vlees of groenten direct boven het vuur. Die zijn geschikt om heet te grillen. Dikke stukken vlees, waaronder kippenpoten, kunnen worden bereid op een gematigd vuur. Schroei het vlees dicht op heet vuur en laat ze garen op gematigd vuur. Laat grote stukken vlees niet te lang branden op heet vuur. De kans is groot dat het vlees aan de buitenkant verbrand is voordat het van binnen de kans heeft gekregen om te garen.

Veiligheid boven alles

Een aangestoken barbecue laat je nooit alleen staan en houd je ver uit de buurt van kleine kinderen en huisdieren. Je kunt bij de barbecue een brandblusapparaat zetten, maar dan moet je natuurlijk wel weten hoe deze werkt. Een emmer zand kan een vuurtje op de grond overmeesteren.

Brandend vet in de barbecue kan worden geblust met een bak grof zout. Spuit geen spiritus of andere brandbare stoffen op de gloeiende of brandende kolen: de boel kan exploderen. Verplaats geen barbecue waarvan de inhoud nog niet volledig is afgekoeld.

Let voor veilig barbecueën op je kleding. Draag geen sandalen, maar dichte schoenen ter bescherming van de voeten voor vallend brandend as, vonken of druipend vet. Losse lange haren kunnen ook vlam vatten, draag lang haar daarom liever in een staart, dat is ook hygiënischer. Maak gebruik van ovenwanten of dikke handschoenen. Het gebruik van een schort beschermt benen en kleding.

Wanneer je gebruik maakt van een gasgestookte barbecue sluit je niet alleen de gaskraan bij de tank af, maar ook bij de brander. Het gebruik van aanmaakblokjes en uit houtskoolstof geperste briketten zorgen ervoor dat je de barbecue snel en gemakkelijk aan kunt steken. Je kunt voor het aansteken van een houtskoolbarbecue gebruik maken van een houtskoolstarter. Dan heb je binnen 15 tot 20 minuten al gloeiend hete kooltjes. Wacht hierna nog 5 tot 10 minuten tot zich een laag as vormt voordat je het eten op de barbecue legt. Houtskoolstarters zijn te koop in kookwinkels, tuincentra en ijzerwinkels.

Het vlees bereiden

Het vlees kan op de barbecue worden gelegd zodra er een laag as over de houtskool of briketten verschijnt. Voor het mooie kun je nog 5 minuten wachten. De barbecue heeft dan de beste temperatuur bereikt om het vlees goed te kunnen grillen. Voeg steeds op tijd nieuwe kolen toe. Zo voorkom je dat je de barbecue opnieuw moet aansteken. Zie tip 7 voor een goede temperatuurbeheersing.

Bewaar je geduld en laat het vlees toe bruin te worden. Het vlees wordt er niet lekkerder op als het keer op keer wordt gedraaid. Om het vlees te draaien, maak je gebruik van een tang. Gebruik geen vork hiervoor, dan blijven de vleessappen goed bewaard. Bestrijk het vlees regelmatig met olie, dan blijft het sappiger. Trek het vlees dat vastplakt aan het rooster niet los. Het gaat op een gegeven moment vanzelf loslaten. Je kunt eventueel gebruik maken van aluminiumbakjes (of aluminiumfolie). Op die manier vang je de sappen op en het vlees kan niet verbranden.

Gebruik de zoutstrooier na de bereiding van het vlees en niet ervoor. Zout ontrekt vocht aan het vlees en het vlees wordt minder mooi bruin. Zorg ervoor dat het vlees goed gegaard is. Eventueel kun je kip, kalkoen en varkensvlees voorgaren. Het vlees is sappiger en malser als je het marineert. Gebruik niet al te dikke stukken vlees. Deze zijn lastiger gaar te krijgen. Grote stukken vlees kunnen het beste worden bereid in een gesloten barbecue.

Het vlees van de barbecue smaakt het lekkerst wanneer er frisse salades, sauzen, stokbrood met kruidenboter, gepofte aardappelen en groenten bij geserveerd worden. Een gemiddeld (volwassen) persoon eet bij een barbecue 350 gram vlees en 200 gram groente (of salade).

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over bbq

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!